اسفنج فیلتری یا فیلتر اسفنجی پلی یورتان چیست؟
اسفنج فیلتری پلی یورتان یا همان فیلتر اسفنجی در واقع نوعی فوم نرم و انعطاف پذیر پلی یورتان است که از لحاظ خواص فیزیکی و مکانیکی بسیار شبیه به اسفنج های پلی یورتان مورد استفاده در مبلمان ها می باشد. اما اندازه‌ی سلول ها در آن ها بسیار بزرگتر از حالت عادی بوده و همچنین درصد عمده ی پنجره های سلولی در آنها باز می باشد، به طوری که جریان آب و هوا به راحتی از میان این نوع اسفنج ها عبور می کند.
مشخصه اصلی اسفنج های فیلتری
مشخصه مهم فیلتر اسفنجی اندازه تخلخل یا همان ابعاد سلولی آن می باشد که با واحد ppi (تعداد سلول در هر اینچ) سنجیده می شود. عدد ppi برای این اسفنج ها معمولا بین 10 الی 30 می باشد. که با بیشتر شدن این عدد اندازه سلول ها کوچکتر خواهد شد. معمولا با توجه به عدد ppi ، این اسفنج ها را به سه دسته‌ی سلول ریز(20-30 ppi) ، متوسط(15-20 ppi) و بزرگ(8-12 ppi) تقسیم بندی می کنند.
این نوع اسفنج ها، به نام های دیگری از جمله اسفنج سلول بزرگ، اسفنج سلول باز، فیلتر اسفنجی و یا اسفنج متخلخل نیز شناخته می شوند.
کاربردهای اسفنج فیلتری چیست؟
کاربرد پزشکی:
این اسفنج ها در وکیوم تراپی زخم مورد استفاده قرار می‌گیرند. به این صورت که تکه کوچکی از اسفنج های با سلول بندی ریز(25 ppi) را بر روی زخم قرار می دهند. و سپس عملیات مکش از روی اسفنج انجام می شود، در نتیجه خون آبه های زخم وارد مخزن دستگاه وکیوم شده و چرک های زخم در بین سلول های اسفنج باقی خواهند ماند.
از دیگر کاربردهای پزشکی این نوع اسفنج ها، استفاده از آنها به عنوان قالب برای ساخت بافت های مصنوعی می باشد که اطلاعات زیادی از آن در دست نداریم.
کاربرد نظامی:
از اسفنج های با سلول بندی بزرگتر(10-15 ppi) معمولا در مخازن سوخت پرنده های نظامی(جنگنده و پهباد) استفاده می شود تا سوخت موجود در مخازن در میان سلول های اسفنج قرار گرفته و در هنگام مانور های هوایی سبب لنگر انداختن و انحراف پرنده نباشد.
صنایع ذوب فلزات:
اسفنج های با سلول بندی بزرگ(10 ppi) بطور غیر مستقیم در صنایع ذوب فلزات مورد استفاده قرار می‌گیرند.
در واقع ابتدا از این اسفنج ها برای ساخت فیلترهای سرامیکی استفاده می شود. سپس فیلترهای سرامیکی برای تصفیه فلزات مذاب مورد استفاده قرار خواهند گرفت.
به منظور ساخت فیلترهای سرامیکی ابتدا دوغ آب سرامیکی تهیه می شود، سپس از اسفنج های فیلتری به عنوان قالب استفاده می شود. به این صورت که این اسفنج ها را در دوغ آب سرامیکی غوطه ور کرده و سپس درون کوره قرار می دهند. در نتیجه اسفنج سوخته و از بین می رود، اما به عنوان اسکلت و قالب برای فیلتر سرامیکی تولید شده عمل می کند.
فیلتر آب و هوا:
از اسفنج های فیلتری با سلول بندی های مختلف به عنوان فیلتر برای جداکردن ذرّات جامد، به منظور تصفیه فیزیکی آب در استخرهای پرورش ماهی و آکواریوم ها استفاده می شود.
در برخی موارد با افزودن ترکیبات خاص به فرمولاسیون اسفنج از آنها در جداسازی قطرات روغن از آب نیز استفاده می شود.
همچنین این اسفنج ها در جداسازی ذرّات جامد با ابعاد مختلف از هوا و جریان گازها نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.
مانع گرد و غبار و زباله:
این نوع اسفنج ها در موارد بسیاری به عنوان مانع گرد و غبار مورد استفاده قرار می گیرند.
به عنوان مثال، یک لایه‌ی نازک از اسفنج با سلول بندی ریز در جلوی باندهای پخش صوتی قرار می‌گیرد که مانع از ورود گرد و غبار زیاد به داخل باند شود.
همچنین از این اسفنج ها در مقابل موتور جارو برقی های صنعتی استفاده می شود تا گرد و غبار وارد موتور دستگاه نشود.
از اسفنج های با سلول بندی بزرگ در محفظه موتور دستگاه های بزرگ صنعتی استفاده می شود تا از ورود زباله های بزرگ به فضای اطراف موتور جلوگیری کند و در عین حال مانع گردش جریان هوا نشود.
از دیگر موارد مهم می توان استفاده در مقابل فن های خنک کننده سیستم های الکترونیکی را نام برد.
در این مورد، میزان باز و بسته بودن سلول ها و اندازه ی آن ها بر اختلاف دمای هوای ورودی و خروجی اثر گذاشته و بسیار مهم می باشد.
